Chris Truyen, clubfotograaf van KV Mechelen

Voetbal is beleving, luidt het adagium: de sfeer in het stadion, de gezangen van de supporters, de energie van de spelers, de euforie na de beslissende goal… Als clubfotograaf van KV Mechelen vereeuwigt Chris Truyen die momenten van langs de zijlijn. Maar hoe pak je dat nu precies aan om 90 minuten voetbal in een aantal stilstaande beelden proberen te vatten? En wat als het supportershart sneller begint te slaan dan dat van de fotograaf?

tekst: Mats Pylyser (21/12/2023)

Kan je misschien even kaderen wat het precies inhoudt om clubfotograaf te zijn? Wat wordt er van jou verwacht?

"Wij zijn bij KV Mechelen met een vijftal fotografen, waarvan er drie vooral een eerste ploeg van de mannen volgen. Twee volgen de thuiswedstrijden, één iemand doet de verplaatsingen en dat ben ik meestal. Op de thuiswedstrijden zit ik liever zelf in de tribune (lacht). Als fotograaf kan je toch altijd net iets minder genieten van de wedstrijd zelf.

Wij werken nauw samen met het social media-team van de club, omdat er constante flow van input moet zijn. Wij krijgen voor elke wedstrijd een persaccreditatie om aan de zijlijn te mogen staan. Het begint voor ons al twee uur voor de wedstrijd, met foto’s van de spelersbus die toekomt, de spelers die uitstappen, af en toe een blik in de kleedkamers van de shirts en het materiaal dat klaarligt. Nadien volgt er traditioneel de veldverkenning door de spelers. Daarna is het even pauze voor mij, gevolgd door de opwarming en dan de match zelf uiteraard.

Ik doe dit zelf volledig als vrijwilliger. Op een bepaald moment is er wel de aanbieding gekomen om met een vaste vergoeding te gaan werken, een contract, maar ik heb dat altijd geweigerd. Ik doe dit niet voor het geld, ik doe het puur voor de club en omdat het leuk is om erbij te zijn en die wedstrijden mee te volgen. Mijn dochter voetbalt ook. Niet bij Mechelen maar bij Zemst en net als KV Mechelen spelen die in geel en rood. Het is ook altijd leuk om hun wedstrijden te fotograferen. De meisjes zelf vinden het altijd supertof als er foto’s zijn van hun matchen, zeker omdat dat ik dan “de fotograaf van KV Mechelen” ben voor hen. De meesten zijn immers ook KV-supporters."

De vraag “hoe ben je daarin gerold” zal beginnen bij jouw liefde voor KV Mechelen, vermoed ik?

"Inderdaad (lacht). Lang geleden, in 2004, heb ik in Hofstade mee een supportersclub opgericht. Ik organiseerde toen mee de verplaatsing naar de uitwedstrijden. Toen nam ik al altijd mijn camera mee om foto’s te maken van de wedstrijd. Op een bepaald moment kwam er dan de vraag vanuit KV Mechelen of ik die foto’s ook voor de club wilde maken. Dat was aanvankelijk nog in 3e en 2e klasse."

Positionering en geluk

Hoe gaat het in zijn werk om de match zelf in beeld te brengen? Welk materiaal heb je daarvoor nodig bijvoorbeeld?

"Als vrijwilliger moet ik zelf mijn materiaal bekostigen natuurlijk. Ik fotografeer met een Nikon D800. In een ideale wereld zou ik een 300mm lens met 2.8 diafragma gebruiken, maar die kosten al gauw €7000 à €8000, dus gebruik ik een 70-200mm lens met 2.8 die ik tweedehands gekocht heb. In de meeste stadions in eerste klasse is er voldoende verlichting om daar perfect mee te kunnen werken. Na de match wissel ik vaak naar een groothoeklens om nog wat sfeerbeelden te schieten. Dat geeft dan ook wat meer dynamiek in de reportage. Ik heb een tijdje met een monopod gewerkt (een statief met één poot, red.), maar sinds twee jaar fotografeer ik terug gewoon uit de hand. Dat geeft me een beter gevoel en meer vrijheid."

Een voetbalveld is groot en het spel wisselt soms erg snel. Hoe moeilijk is het om de doelpunten of bepaalde cruciale momenten vast te kunnen leggen? Of is dat ook niet per se de opdracht?

"Ik probeer zoveel mogelijk de beleving van de wedstrijd naar de kijker over te brengen en een beeld te geven van hoe een match loopt. Ideaal is natuurlijk als je echt de cruciale fases hebt, de doelpunten en beslissende acties, maar het is altijd een beetje gokken welke plaats je kiest.

Tot op een bepaalde hoogte probeer je dat natuurlijk in te schatten. Voor mij ligt de focus natuurlijk op KV Mechelen. Ik ga bijvoorbeeld altijd aan de aanvallende kant staan – ik ga er van uit dat we gaan proberen om aan de goal van de tegenstander te geraken (lacht). Ik probeer ook te variëren qua standpunt, bijvoorbeeld de eerste helft langs de zijlijn, de tweede achter de goal. En dan is het positioneren. Als we naar het vak van onze eigen supporters toespelen, dan ga ik in die richting zitten, omdat je weet dat de spelers nadat ze gescoord hebben naar de supporters lopen. Naargelang de samenstelling van de ploeg weet je soms ook dat de aanvallen bijvoorbeeld eerder langs links of langs rechts zullen komen en daar probeer ik dan ook wel op in te spelen. Maar het is maar een klein beetje voorspelbaar. Ik volg 4/5e van de match ook door mijn zoeker, dan heb je sowieso al minder overzicht. Dus vaak is het toch gewoon geluk hebben."

Ik volg 4/5e van de match door mijn zoeker, maar dan heb je minder overzicht. Voor cruciale fases is het vaak toch ook gewoon geluk hebben.

Als je langs de zijlijn staat te fotograferen, sta je daar natuurlijk niet alleen. Is het soms drummen met de andere persfotografen om bijvoorbeeld achter de goal te kunnen postvatten?

"Ik heb misschien het voordeel dat we met KV Mechelen in de topmatchen meestal de underdog zijn, dus de meeste fotografen zitten dan aan de andere kant van het veld. Verder is het een kwestie van respect, denk ik. Ik zit daar, bij wijze van spreken, veel meer voor het plezier, dus ik zorg wel dat ik niet in de weg loop van de professionele fotografen. Die zitten er ten slotte om hun boterham te verdienen. Dat wordt dan ook wel geapprecieerd."

Op de homepage van jouw website prijkt een quote van Ansel Adams: "Photography, as a powerful medium of expression and communications, offers an infinite variety of perception, interpretation and execution." Wat is er voor jou typerend aan de manier waarop jij een match in beeld brengt?

"Ik ben misschien binnen de sportfotografie wat atypisch. Ik ben begonnen op mijn 12 à 13 jaar. Toen had je nog de beperkingen van het analoog fotograferen – beperking in aantal foto’s, minder nabewerking – en ik trek die manier van werken nog altijd een beetje door. Ik zal zelden of nooit mijn knop ingedrukt houden en 50 foto’s trekken van één moment bijvoorbeeld, zoals veel professionele fotografen wel doen. Ik maak mijn foto’s klik per klik. Ik weet dat ik daardoor wel shots zal missen, maar dat is nu eenmaal de manier waarop ik werk. Ik speel ook graag met emoties en met scherptediepte in mijn beelden: een pass die vertrekt naar een speler die onscherp op de voorgrond staat bijvoorbeeld. Ook qua nabewerking hou ik het beperkt en probeer ik het zo natuurlijk mogelijk te houden. Mijn doel is dat de foto’s gewoon al zo goed mogelijk uit het toestel komen.

Soms, wanneer er niet veel gebeurt in de match, probeer ik ook wel wat alternatieve beelden te schieten en wat beelden te maken van de supporters, van kinderen die over de reling hangen of zo. Als een match minder goed is, zie je dat ook wel aan het aantal foto’s (lacht)."

Ik weet van mezelf dat ik, als supporter, soms zo zenuwachtig wordt dat ik geen goeie foto's meer kan nemen.

De zenuwen van de supporter

Als fotograaf van de uitwedstrijden kom je altijd in andere stadions. Zijn er plekken waar je liever naartoe gaat dan andere?

"Er zijn altijd bepaalde ploegen waar het gemoedelijker is dan bij andere. Westerlo bijvoorbeeld is altijd gezellig qua ontvangst. Ze hebben daar ook goeie koffiekoeken. Eupen is ook altijd leuk. Een klein stadion, maar altijd enorm vriendelijke mensen. Ze serveren daar altijd een bepaalde warme, pikante maaltijdsoep. In de winter smaakt dat wel. Bij grotere clubs is het doorgaans net iets afstandelijker, maar in eerste klasse valt dat overal wel erg goed mee. In Union is er bijvoorbeeld wel een heel verouderde infrastructuur. Voor de supporters is dat stadion heel gezellig, maar als medewerker is het er soms moeilijker."

Hoe moet ik me het fotograferen van de momenten rond de match voorstellen? Ben jij er als een "fly on the wall" overal bij? Reis jij als clubfotograaf mee met de ploegbus bijvoorbeeld?

"Normaal gezien niet. Eén keer heb ik dat gedaan, toen we ons op Union plaatsten voor de finale van de beker van België. Dan was er wel een feestje op de bus en toen ben ik met de spelersbus meegereden om daar ook sfeerbeelden van te maken. We zijn toen ook mee de kleedkamer ingedoken. De helft van de spelers stond daar dan in hunnen blote te springen – daar maak je dan geen foto’s van natuurlijk – maar daar maak je dan wel unieke sfeerbeelden. Dat zijn wel de momenten waarvoor je het doet. Verder volg ik echt gewoon en probeer ik de spelers vooral niet te storen, zeker voor de wedstrijd, wanneer ze toch een beetje in hun cocon zitten. Na de match ga ik wel mee in de euforie na een overwinning en meng ik mij vaker tussen de spelers om daar ook wat close-ups van te maken."

Die gewonnen halve finale en de viering achteraf, was dat voor jou het mooiste moment dat je als fotograaf hebt mogen vastleggen?

Als fotograaf wel, ja. Als supporter, zijn er andere. De bekerfinale zelf bijvoorbeeld, maar dan ga ik liever kijken met mijn gezin in de tribune. Ik weet ook van mezelf dat ik, als supporter, soms zo zenuwachtig wordt dat ik geen goeie foto’s meer kan nemen. Ik heb dat aan den lijve ondervonden in de eindronde toen we van tweede terug naar eerste klasse gingen, in een beslissende match tegen Antwerp. Rond minuut 60 viel toen de beslissende goal en ik denk dat ik nadien nog maar 10% scherpe foto’s heb gemaakt, gewoon door de zenuwen (lacht). In zulke matchen is mijn supportershart toch altijd net iets groter. Soms neem ik dan wel mijn camera mee in de tribune om dan daar wat sfeerbeelden van de supporters te schieten.

Ik ben ook eens mogen gaan fotograferen bij Borussia Mönchengladbach (een traditieclub uit de Duitse eerste klasse, red.). We waren toen met het communicatieteam aan het kijken hoe het er bij andere clubs aan toe gaat, of er punten waren waarop we ons konden verbeteren. We hebben toen contact opgenomen met Mönchengladbach met de vraag of we daar eens mochten gaan kijken. We hadden het geluk dat toen Igor de Camargo bij ons speelde die bij Mönchengladbach toch wel een legende is, dus zijn we daar zo binnen geraakt. Het is ook een ploeg waar ik zelf voor supporter en waar ik soms naar ga kijken. Dat was ook echt een heel speciale ervaring, in zo’n groot stadion met 54.000 supporters… Dat is toch net iets anders dan hier in België.

Volg ons

Bedankt! Je bent nu ingeschreven op onze nieuwsbrief.